Stel je een wereld voor zonder afval, waarin elk product dat je koopt is ontworpen om hergebruikt en gerecycled te worden. Waar jij als klant je geen zorgen hoeft te maken over de milieu-impact van je aankoop, omdat je erop kunt vertrouwen dat je favoriete merken verantwoordelijkheid nemen voor hun product van begin tot eind. Dit is de ultieme droom van MUD Jeans. Extended Producer Responsibility (EPR) – oftewel uitgebreide producentenverantwoordelijkheid – kan helpen om deze droom wereldwijd werkelijkheid te maken. In deze blog leggen we uit wat EPR is, hoe wij het toepassen en wat er in de industrie nog ontbreekt.
Wat is Extended Producer Responsibility?
Meestal maken producenten en merken een product zonder na te denken over wat er mee gebeurt nadat de consument het heeft gebruikt. Extended Producer Responsibility (EPR) is een beleidsaanpak waarbij producenten de financiële en/of fysieke verantwoordelijkheid krijgen voor hun gebruikte producten. Ze moeten nadenken over welke materialen worden gebruikt en hoe het product wordt ontworpen, zodat het gemakkelijk kan worden hergebruikt en gerecycled. Dit leidt tot een manier van werken waarbij grondstoffen efficiënter tot product worden verwerkt – wat uiteindelijk goed is voor de samenleving, de economie en innovatie.
Hoe is dit van toepassing op de mode-industrie?
Volgens de Ellen MacArthur Foundation wordt momenteel minder dan 1% van het materiaal dat wordt gebruikt om kleding te maken, daadwerkelijk gerecycled tot nieuwe kleding. Hierdoor is de mode-industrie verantwoordelijk voor 4% van de wereldwijde afvalproductie en staat zij in de top 10 van meest CO₂-uitstotende industrieën. Denk eens aan je favoriete jeans. Voor deze jeans is gemiddeld 7.000 liter water nodig, 23,45 kg CO₂-equivalent en meerdere giftige chemicaliën. Ze worden geproduceerd zonder veel aandacht voor de enorme hoeveelheid grondstoffen die erin gaat, laat staan voor de vervuilende stoffen die uiteindelijk in het milieu terechtkomen. Meestal worden jeans die de klant niet meer wil, weggegooid en belanden ze op de stort of worden ze verbrand – wat extra afval en milieuschade veroorzaakt.
Het resultaat is een mode-industrie die volledig gefocust is op verkopen en geen verantwoordelijkheid neemt voor de impact die ze veroorzaakt. Als merken verplicht zouden worden om verantwoordelijkheid te nemen voor het einde van de levenscyclus van hun product, zou dat de manier waarop de industrie werkt drastisch kunnen veranderen.
Kan dit helpen de klimaatverandering aan te pakken?
Het onlangs gepubliceerde rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) laat niets aan duidelijkheid te wensen over: menselijke activiteiten veroorzaken klimaatverandering en bedrijven moeten snel handelen om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Klimaatverandering is al een feit, treft alle regio’s en zal alleen maar erger worden als we nu niet ingrijpen. Door producentenverantwoordelijkheid te vermijden, verspillen merken en producenten enorme kansen om efficiënter met materialen om te gaan én om de CO₂-uitstoot in hun volledige toeleveringsketen te verlagen.
Hoe nemen wij onze verantwoordelijkheid?
Bij MUD Jeans nemen we verantwoordelijkheid voor ons eigen afval door oude jeans terug te nemen. We hanteren een circulaire ontwerpaanpak en productietechnieken die water recyclen, gebruikmaken van hernieuwbare energie en giftige chemicaliën vermijden. Het resultaat: een MUD Jeans die slechts 477 liter water en 6,10 kg CO₂-equivalent verbruikt. Vergeleken met de industriestandaard betekent dat 74% minder CO₂-uitstoot en 93% minder waterverbruik in het productieproces. Er is geen enkele oplossing die klimaatverandering in één keer oplost. Het is een puzzel met meerdere stukjes die samen moeten komen. Afvalreductie, EPR en circulariteit zijn daarbij cruciale onderdelen.
De mode-industrie heeft nog een lange weg te gaan
Door te laten zien dat ons circulaire businessmodel werkt, hopen we anderen te inspireren om dezelfde verantwoordelijkheid te nemen voor hun producten en afval. Toch heeft de mode-industrie nog een lange weg te gaan. Om te onderzoeken in hoeverre andere merken verantwoordelijkheid nemen, hebben we contact opgenomen met enkele van de populairste denimmerken om te vragen of zij hun oude jeans zouden terugnemen. Hun reacties (hieronder weergegeven) maken duidelijk: merken nemen nog lang niet genoeg verantwoordelijkheid.
Maar voortdurende druk van klanten en nieuwe wetgeving bieden hoop. Dit dwingt grote merken om hun ‘business as usual’ te herzien en meer duurzame alternatieven te onderzoeken. En zodra bedrijven hun Extended Producer Responsibility gaan accepteren, kan de mode-industrie echt ten goede veranderen.
